روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی

به مناسبت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی

25 اردیبهشت، بزرگداشت شاعری بزرگ و نامدار به نام " ابوالقاسم فردوسی طوسی " است که همه او را از بزرگ ترین سروده اش " شاهنامه " می شناسند. به همین مناسبت ما قصد داریم زندگی نامه فردوسی را تا حدودی برای شما به نگارش درآوریم تا با این حکیم بزرگ بیشتر آشنا شوید.

کودکی و خانواده

ابوالقاسم فردوسی طوسی  در سال 319 هجری شمسی و در روستایی به نام پاژ در شهرستان طوس چشم به جهان گشود. بنابراین می توان گفت که او اصلیتی خراسانی دارد و پدرش از دهقانان شهرستان طوس بود که از همین راه جایگاه و ثروت بسیاری کسب کرده بود.

اطلاعات بیشتری درباره کودکی و خانواده او در دسترس نیست و تنها مورد دیگری که ذکر شده است این است که او در کنار تحصیل به خواندن داستان نیز می پرداخت که نشان می داد به تاریخ و گذشته کشور ایران علاقمند بود.

درباره شاهنامه

فردوسی و دیگر شعرا و نویسندگانی که در این دو سده پدید آمدند، تمام تلاش خود را به کار بردند تا زبان پارسی را میان مردم رواج دهند تا برخی کلمات عربی به زبان ما راه پیدا نکند. به همین دلیل برخی از شعرهایی که به زبان پارسی نوشته شده بود، خلیفه را عصبانی کرد اما همچنان فردوسی به این کار ادامه داد و توانست به هدف خود برسد.

علاقه او به داستان های تاریخی موجب شد تا تصمیم بگیرد که نوشتن شاهنامه را شروع کند. این شاهکار ادبی یکی از بزرگ ترین سروده هایی است که تبدیل به حماسه ملی ایران شود و از برجسته ترین سروده های حماسی جهان باشد.

کتاب شاهنامه حدود سی سال تلاش و پشتکار فردوسی را همراه داشت که همین زحمات موجب شد تا اثر او بازتاب شکوهمندی در ادبیات جهان داشته باشد. همچنین این حماسه نزدیک به 60 هزار بیت دارد و زبان پارسی آن، ادبیات ایران را که به سمت زبان عربی پیش می رفت را زنده و ماندگار کرد.

او که ثروت خود را از دست داده بود و از تهیدستی خود در داستانی روایت کرده است، پس از سرودن شاهنامه، آن را به " سلطان محمود غزنوی " اما در قبال آن پاداشی پرداخت نشد و حکیم ابوالقاسم فردوسی که از روی خشم بر علیه او شعرهایی سروده بود، مجبور به ترک غزنین شد و بلاخره در زادگاه خود "طوس" درگذشت.

ازدواج و فرزندان

از تاریخ ازدواج فردوسی و همسر او اطلاعات دقیقی در منبعی وجود ندارد و بر اساس تاریخ تولد فرزند پسر او که در سال 349 ه.ش بوده است، زمان ازدواج او را قبل از سال 348 حدس می زنند. ذبیح الله صفا، حبیب یغمایی و محمدتقی بهار پژوهشگرانی هستند که داستان «بیژن و منیژه» را کنکاش کرده و گمان می کنند زنی که در این داستان از آن نام برده شده است، همسر فردوسی بوده، احتمال می دهند که او زنی با سواد و با فرهنگ باشد که چنگ می نوازد و خانواده او نیز مانند فردوسی از دهقانان بوده اند.

فردوسی پسر خود را در سن 37 سالگی از دست می دهد و تنها یک دختر داشته است که پاداش شاهنامه را برای تهیه جهیزیه او و آسایش زندگی خود در سالهای آخر عمرش می خواست. پس از اینکه سلطان محمد از کرده خود در حق فردوسی پشیمان شد و پاداشی را برای دختر او فرستاد، دختر از این پاداش گذشت و آن را برای ترمیم و بازسازی کاروانسرای چاهه تقدیم کرد.

درگذشت فردوسی

همچنین از سال درگذشت فردوسی اخبار صحیحی در دسترس نیست و برخی آن را بر اساس داستان وزارت حسنک میکال که هنگام پشیمانی سلطان محمود و فرستادن پاداش برای او بود، بین سال های 403 و 404 هجری شمسی می دانند. به طور کل این حدس در مورد زمان وفات او صحیح تر است.

پس از درگذشت فردوسی، از آنجایی که او شیعه بود، واعظ طبرستان اجازه خاکسپاری او در مزارگاه مسلمانان را نداد. از این رو او را در باغ خود که در طوس (زادگاه خود) قرار داشت، به خاک سپردند.

پس از گذشت سالها که آرامگاه او دچار فرسودگی شد، رضا شاه بین سالهای 1307 الی 1313 دستور داد تا آن را بازسازی کنند اما هنوز هم فاضلان و انسان های اهل ادب آن را درخور فردوسی، شاعر و حکیم بزرگ نمی دانند و درخواست آبادی بیشتری برای این بنا دارند.

امیدواریم که از داستان حکیم ابوالقاسم فردوسی لذت برده باشید و ما کمترین کاری که برای بزرگداشت حکیم سخن و سراینده شاهنامه، حماسی ملی ایران، می توانستیم انجام دهیم، آشنایی شما با زندگی نامه او بود.