پوشه کار چیست و چه کاربردی دارد؟

پوشه کار وسیله ای است که به کمک آن می توان فعالیت های درسی و تحصیلی دانش آموزان را برای بررسی هرچه بهتر و سریع تر جمع آوری و ساماندهی کرد. این کار باعث می شود بهره وری دانش آموز بالا برود و برای رشد و پیشرفت، تلاش بیشتری کند.

پوشه کار که با نام های مختلفی نظیر کار پوشه، کارنما، سنجش پرونده ای و پوشه عملکرد شناخته می شود، عبارت است از مجموعه ای از نمونه کارهای دانش آموزان که در جریان یادگیری، به صورت هدفمند جمع آوری، آگاهانه انتخاب و منظم سازماندهی شده است. این پوشه بیانگر میزان تلاش، پیشرفت و موفقیت دانش آموزان است و همچون آلبومی تصاویر مختلف مسیر رشد، دانستن، توانستن و به کار بستن دانش آموز را در مراحل مختلف فرآیند یاددهی ـ یادگیری به نمایش می گذارد. پوشه کار به معلم، دانش آموز و والدین اطلاعات ارزشمندی را هنگام بررسی و مشاهده آن ارائه می دهد تا بر اساس آن تلاش، فعالیت و اقدامات بعدی خود را برنامه ریزی کنند.

چرا باید از پوشه کار استفاده کنیم؟

استفاده از پوشه کار یا کار پوشه چند مزیت مهم دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد :

1. به دانش آموز کمک می کند تا رشد و پیشرفت تحصیلی خود را مشاهده کند.
2. فرصت شناخت و اصلاح اشتباهات را به دانش آموز می دهد.
3. به دانش آموز این فرصت را می دهد تا از طریق ارائه پوشه کار، توانایی، دانش و عملکرد مثبت خود را مستند کند.
4. ابزاری برای تعامل با سایر دانش آموزان، معلمان و والدین است.
5. به دانش آموز کمک می کند تا بین آموخته های قبلی و جدید خود ارتباط برقرار کند.
6. به معلمان این امکان را می دهد تا با مرور پوشه کار دانش آموز با اطمینان بیشتر و بر اساس دلایل مستند در مورد او قضاوت کند.
7. به والدین این امکان را می دهد تا در جریان روند آموزشی فرزندشان قرار گیرند، نقاط قوت و ضعف او را بشناسند و نقش سازنده و فعالی در هدایت تحصیلی او داشته باشند.

اجزاء و عناصر پوشه کار چیست؟

مهم ترین اجزاء و عناصر پوشه کار عبارتند از :

•          پوشه
•          جلد و مشخصات روی جلد
•          فهرست محتوا
•          برگ شرح حال
•          محتوا
•          نمون برگ خودارزیابی دانش آموز
•          نمون برگ ارزیابی معلم
•          نمون برگ ارزیابی والدین
•          نمون برگ پیشرفت

در ادامه به بررسی چند نمونه مهم از اجزای پوشه کار می پردازیم :

1.        پوشه

پوشه ای که به عنوان کارنما انتخاب می کنید می تواند یک کلاسور، زونکن یا کلیربوک باشد. اگر از کلاسور یا زونکن استفاده می کنید، می توانید برای سازماندهی و تفکیک بهتر از پوشه کیسه ای، طلق یا ایندکس استفاده کنید. توصیه مهم این است که به منظور بایگانی موثر، دسترسی آسان و زیبایی ظاهری یک پوشه کار کاربردی، خاص و زیبا تهیه کنید.

2.        جلد و مشخصات روی جلد

بهتر است روی جلد هر پوشه کار اطلاعاتی نظیر نام استان، منطقه، مدرسه، سال تحصیلی وپایه تحصیلی نوشته شود. در عطف پوشه و روی شیرازه نیز نام و نام خانوادگی دانش آموز نوشته شود. برای دانش آموزان پایه اول به دلیل این که دانش آموز قادر به خواندن نیست، بهتر است عکس او را روی شیرازه بچسبانید.

3.        محتوای پوشه کار

محتوای پوشه کار ممکن است شامل وارد زیر باشد :

•          آزمون ها : که شامل آزمون های به عمل آمده (برگه های امتحانی) و هر نوع امتحانی که در فرآیند یادگیری برگزار می شود، است.
•          تکالیف : که شامل تکالیف درسی خارج از کلاس، تکالیف درسی انفرادی مثل تمرین های نوشتنی، املاء و جمله نویسی، خودآزمایی ها، مسائل و ... می شود.
•          تولیدات و کاردستی ها : که شامل آثار هنری دانش آموز، خلاصه داستان، فیلم، کارهای عملی دانش آموز(نتیجه بررسی و ارزیابی دانش آموز از کارهای عملی)، گزارش مصاحبه دانش آموز با افراد مختلف، گزارش های علمی مثل بازدیدها و گردش های علمی و مواردی نظیر آن می شود.
•          سایر موارد : که می تواند شامل تشویق های کتبی دانش آموز، ثبت پرسش ها و اظهارنامه ها و رفتارهای قابل توجهدانش آموز، چک لیست های معلم، نامه های مربوط به دانش آموز، نمودار پیشرفت موضوعی دروس، یادداشت های معلم و هر نوع سند و مدرکی که مراحل فرآیند یادگیری را شامل می شود، باشد.

برای تشکیل پوشه کار به این موارد توجه کنید :

•          بهتر است پوشه ای چند لایه ای و متناسب با اهداف انتخاب شود.
•          تنظیم و مدیریت پوشه کار به عهده معلم است. اما بد نیست که معلم نیز از نظر دانش آموز استفاده کند.
•          از حجیم شدن بی مورد پوشه خودداری کنید.
•          برگه های هر درس را در کنار هم نگهداری کنید.
•          پوشه کار برای بایگانی و یا نمایشگاه نیست بلکه اهداف ترتیبی را دنبال می کند. پس از این هدف فاصله نگیرید.
•          بهتر است که معلم پایان هر فصل (سه ماه) پوشه کار را به رویت والدین برساند و از آنها بخواهد فرم ارزیابی والدین را تکمیل نمایند.
•          پوشه کار برای دانش آموز است. بنابراین در پایان سال تحصیلی، پوشه کار و محتویات آن باید به والدین دانش آموز تحویل داده شود.
•          مواردی که در پوشه کار قرار می گیرد باید دارای تاریخ باشد و نظر معلم (بازخورد کتبی) نیز روی آن ثبت شود.
•          بهتر است معلم در انتخاب نمونه کارها و درج در پوشه کار از مشارکت دانش آموزان استفاده نماید.
•          معلم باید از پوشه کارها ارزیابی ماهانه (مطابق فرم مخصوص ارزیابی معلم) به عمل آورد .
•          و در نهایت پوشه کار باید مشخص کند دانش آموز کجای مسیر آموزشی بوده؟ اکنون کجاست؟ در آینده باید کجا باشد؟

امیدوارم این مطلب برایتان مفید بوده باشد. اگر شما نیز تجربه ای از استفاده پوشه کار و عملکرد آن دارید، بسیار خرسند می شویم در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.