از طولانی ترین روز سال تا امروز!

پس از اسلام در زمان دیلمان یکی از جشن های باستانی که بسیار رایج شد جشن چله تابستان بوده است. چله تموز، گرم ترین ماه سال است. چله یا چهل از اول تیر ماه شروع می شود و تا دهم مرداد ادامه دارد.

چله تابستان یکی از جشن های ایرانی بوده است که امروزه فراموش شده اما در برخی نواحی و شهرها به شکل های گوناگونی برگزار می شود. این جشن هنوز هم در خراسان کم و بیش وجود دارد و برگزار می شود اما نه آنقدری که به شب یلدا اهمیت می دهند.

پس از یورش تازیان به ایران جشن ها و آیین های ملی کم کم به فراموشی سپرده شد و آیین های مذهبی جای آنها را گرفت اما مردم با علاقه زیادی که به این جشن ها داشتند در گوشه و کنار ایران و در تاریخ های متفاوت (شمسی، شاهنشاهی و هخامنشی) و در دوران شاهان متفاوت این آیین ها را گرامی میداشتند.

 آنچنان که از روایت‌های تاریخی مستند و شفاهی بر می‌آید، یکی از باورهای عمومی در ایران‌ زمین این است که گل نیلوفر با خورشید در پیوند بوده و زمان شکوفایی روزانه آن با خورشید هماهنگ است. در واقع زمان گل دهی نیلوفر در طولانی ترین روز و عمودی ترین تابش خورشید و هر روز با طلوع خورشید شکوفا می شود. در واقع به این دلیل که خورشید و نیلوفر را در پیوند با یکدیگر می دانند به این روز جشن نیلوفر نیز می گویند. زمان جشن نیلوفر به روایت ابوریحان بیرونی در آثار الباقیه ششم تیر ماه است.

در خراسان جنوبی از اول تیر ماه تا دهم مرداد ماه را چله بزرگ یا تموز و از دهم مرداد ماه تا آخر تابستان را چله خرد می نامند.

در زمان های قدیم روزهای بعد از عید نوروز را به دو چله تقسیم می‌کردند چهل روز اول که چله معتدل است و چهل روز بعد که روزهای گرما است، بعد از چله دوم چله تموز شروع می‌شود که داغ ترین روزهای سال است. امروزه زرتشتیان 12 تا 16 مرداد ماه در یزد به زیارتگاه پیر نارکى رفته و با سرود و نیایش اهورا مزدا را به دادن مهر و نعمت و زندگى مى ستایند و سرودهایى از اوستا را زمزمه مى کنند.

ساعت آبی ابزاری ساده اما بسیار دقیق بوده است که 500 الی 600 سال قبل از میلاد مسیح با استفاده از خورشید و آب می توانست زمان طولانی ترین روز سال را تشخیص دهد.

سال نو تبری در چله تابستان شروع می‌شود که به آن در تقویم تبری «فردینه‌ ماه» می‌‌گویند به همین دلیل برخی این روز را نوروز بل می نامند و جشن آن به این صورت است که 10 مرد با کلاه و شلوار گالشی دور تا دور آتش می چرخند و با موسیقی محلی پای کوبی کرده و همه با هم شعر زیر را می خواندند :

گروم گروم گروم بل با صدای پرهیبت سوختن هیزم و برکشیدن شعله

نوروز ما و نوروز بل نوروز ماه و شعله آتش نوروزی

نو سال ببی، سال سوسال تازه باشد و سال روشنائی

نو بدی خونه واشو تازه باشد و تازه شود و خانه آباد و با برکت

پس از شعرخوانی همگی سال نو را به هم تبریک می‌گفتند. درون آتش نیز لباسها و وسایل کهنه را می سوزاندند و در کنار آتش از اهورا مزدا طلب خیر و برکت می کردند.

حال از قدیم و جشن چله تابستان که بگذریم تابستان یکی از شیرین ترین فصل ها برای کودکان و دانش آموزان است. آنها در این فصل به علت تعطیلات تابستانی کیف، درس، کتاب و دفتر را کنار گذاشته و به شادی و تفریح می پردازند. اما بهترین کار این است که نگذارید آنها با دفتر و مداد قهر کنند زیرا در این زمان بهتر می توانند پیشرفت کنند. حتی می توانند در کنار بازی و تفریح در کلاسهای آموزشی ثبت نام کنند تا تابستان برای آنها به بطالت نگذرد. با خرید کیف و کوله پشتی های فانتزی یا کارتونی، مداد رنگی، دفترهای برنامه ریزی یا پلنر، جا مدادی های جذاب و ... آنها را برای درس خواندن در تابستان نیز ترغیب کنید و بهترین برنامه های تفریحی و آموزشی را برای فرزندان خود تدارک ببینید.